Nie powiodło się

Idę sobie w niedzielę z samego rana na zajęcia na studiach podyplomowych z pracownikiem naukowym jednej z najlepszych uczelni w Polsce, w dodatku pracownikiem Katedry Informatyki Stosowanej, a tu nie dość, że do wyświetlania prezentacji towarzyszącej swojemu wykładowi prowadzący używa Microsoft Word, to w dodatku coś mu się nie powiodło…

Word (Aktywacja produktu nie powiodła się), użytkownik niezalogowany

Nie uwielbiam Microsoft 365 ani Microsoft w ogóle, ale warto wiedzieć, że i na Politechnice Krakowskiej, gdzie pracuję, i na Uniwersytecie Pedagogicznym, gdzie studiuję, i na Akademii Górniczo-Hutniczej, skąd pochodzi wykładowca, mamy – wszyscy studenci i pracownicy – dostęp do uczelnianej licencji na usługę Microsoft 365.

Przez trzy lata pracy zdalnej nie przyszło mi też do głowy, że muszę wyłączyć kamerę podczas moich zajęć ze studentami, by móc włączyć udostępnianie ekranu. Bez względu na to, co robimy, zawsze mamy z moimi studentami włączone kamery. Podobnie jak nie siedzimy w papierowych workach na głowach, gdy spotykamy się w sali na uczelni.

Trzeba przyznać, na obronę wykładowcy, że ma obszerną wiedzę merytoryczną z wykładanego przedmiotu i wiele do powiedzenia. Jest też nie tylko świetnym fachowcem w swojej dziedzinie, ale też jego wiedza i treści, które do nas kieruje, są znakomicie dopasowane do grupy odbiorców na tych właśnie studiach podyplomowych.

Niemniej po raz kolejny myślę sobie, jak bezpodstawne są pojawiające się czasem wśród moich studentów głosy rozczarowania, że studiują informatykę stosowaną na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej, a nie na innej uczelni, która była ich pierwszym wyborem. To od CIEBIE SAMEGO/SAMEJ zależy, jaką drogę obierzesz i co osiągniesz w życiu, czego się nauczysz, co wymyślisz i stworzysz, a uczelnia i studia to tylko jedno z wielu narzędzi, z których można skorzystać. Sam fakt dostania się na Akademię Górniczo-Hutniczą, MIT czy Stanford, nie są jeszcze gwarancją sukcesu. A ludzi, którzy po informatyce stosowanej w Czyżynach odnieśli sukces, można by wymieniać długo.

Czarodziej w Czyżynach

Wielokrotnie pisałem, że kampus Politechniki Krakowskiej w Czyżynach to prawdziwa szkoła magii. Można o tym mówić na poważnie, przytaczając liczne przykłady osiągnięć naukowych, projektów, wdrożeń, imprez popularyzujących naukę i technologię wśród przedstawicieli różnych grup wiekowych, można też z przymrużeniem oka pisać o Czyżynach jako o krakowskim portalu do Hogwartsu albo o miejscu przyjaznym dla jednorożców.

Kilka tygodni temu zauważyłem jednak, że nieopodal pokoju, z którego zwykle prowadzę zajęcia, pojawiła się całkiem poważna i oficjalna informacja o tym, że w Czyżynach naprawdę można przyjść na konsultacje do prawdziwego maga. Przy drzwiach jednego z pomieszczeń w tym samym korytarzu zawisła elegancka etykieta, a na niej tytuł, imię i nazwisko naszego czarodzieja.

Zgodnie z dewizą Niewidocznego Uniwersytetu w Ankh-Morpork, brzmiącą „Nunc id vides, nunc ne vides”, postanowiłem zaczarować nieco imiona i nazwiska gospodarzy pokoju, moich sąsiadów z korytarza. Ale odkąd dostrzegłem tę etykietę i zdałem sobie sprawę, w jak zaszczytnym miejscu pracuję, z przyjemnością odświeżam sobie kolejne powieści Terry’ego Pratchetta o Świecie Dysku. I jestem dumny, że nie wszyscy magowie pochodzą z Niewidocznego Uniwersytetu. Niektórzy są z brytyjskiego Invisible College, a niektórzy z Politechniki Krakowskiej.

Historia i teraźniejszość, czyli elukubracje

Głośno ostatnio o lansowanej przez Ministerstwo Magii książce profesora Roszkowskiego, która wprawdzie podręcznikiem w ogóle nie jest, ale Ministerstwo Magii ją jedną (póki co) poleca szkołom jako podręcznik do nowego przedmiotu w szkołach średnich o pięknej nazwie „historia i teraźniejszość”. Sądząc po treści dzieła profesora, „i” w nazwie przedmiotu to skrót od „indoktrynacja”, a „teraźniejszość” to coś, co profesora absolutnie przeraża, czego nie akceptuje, a akceptowalna dla niego rzeczywistość to ta sprzed co najmniej pół wieku (spora część książki poświęcona jest krytykowaniu zjawisk kulturowych i społecznych, które dla współczesnej młodzieży są wręcz prehistorią).

Do najbardziej słynnych, choć bez wątpienia nie zasługujących na sławę, należy fragment, w którym pan profesor twierdzi, że dzieci „wyhodowanych” nikt nie będzie kochał. Fragment powszechnie odbierany jako fragment o dzieciach z in vitro. Pomijając jednak ideologiczne obsesje autora, książka pełna jest zwykłych błędów rzeczowych. Takich, jak rzekomo aktualna mapa Polski, pokazująca granice sprzed 1951, sprzed umowy o zmianie granic między Polską a Związkiem Radzieckim. Albo pseudointelektualny wywód o thrash metalu, z którego wynika jedynie to, że autor nie sprawdził nawet w słowniku angielsko-polskim, co słowo „thrash” oznacza, ale uważa za stosowne, by się na ten temat wymądrzać.

Szkoda mi trochę profesora Roszkowskiego. Był autorytetem, dla wielu nadal takim jest, a jednocześnie stał się błaznem. Nie za to, że ma takie poglądy, jakie ma, bo to jego sprawa, ale dlatego, że swoim nazwiskiem firmuje próbę sprzedania opinii jako faktów.

W spontanicznym czacie ze mną na uczelnianej platformie student użył dziś słowa „lucubrations”. Musiałem szybko sprawdzić, co to takiego ta „elukubracja” („utwór literacki lub inny tekst pisany z wysiłkiem i bez talentu”). To było wprawdzie o topornej propagandzie rosyjskich trolli w mediach społecznościowych, nie o podręczniku profesora Roszkowskiego, ale pomyślałem sobie, że panu profesorowi brakuje wyraźnie kontaktu ze studentami takimi oczytanymi, mądrymi i inteligentnymi, jak moi. Gdyby pracował na Politechnice Krakowskiej, może miałby lepsze zdanie o teraźniejszości, przyszłości i w ogóle o świecie. I byłby trochę mniej zadufany w sobie, a nieco bardziej otwarty na uczenie się czegoś nowego od młodszych i mądrzejszych od siebie.

Świat do góry nogami

Na samym początku pandemii, gdy 12 marca 2020 podejmowaliśmy pierwsze kroki w przestawianiu trybu naszych zajęć ze studentami na zajęcia przez internet, nikt z nas chyba się nie spodziewał, że to będzie tak długo trwało. Obecnie już czwarty semestr pracuję z moimi studentami zdalnie, a ówczesne „pierwszaki” to teraz najstarszy semestr pierwszego stopnia, z jakim mam zajęcia, wkrótce skończą lektorat i przystąpią do egzaminu. Nawet jeśli zajęcia zdalne skończą się wraz z najbliższą sesją zimową, będzie to oznaczało, że całe dwa lata mojej zawodowej kariery nauczałem przez internet. To już całkiem sporo.

W bieżącym semestrze zajęcia na naszym Wydziale mają formę hybrydową, dzięki czemu te przedmioty, w których trudno sobie wyobrazić skuteczną realizację założonych efektów kształcenia, zwłaszcza laboratoria pomiarowe, wymagające użycia fachowego sprzętu, organizowane są na kampusie, a większość wykładów i ćwiczeń w większych grupach odbywa się przez internet. Studentów i prowadzących przebywających na terenie uczelni obowiązują oczywiście wytyczne sanitarne wynikające z obecnej sytuacji epidemiologicznej, w budynku należy na przykład mieć usta i nos zakryte maseczką czy zachowywać dystans. W salach obowiązują odpowiednio ograniczone limity liczby osób, które mogą w nich jednocześnie przebywać, by umożliwić zachowanie właściwych odległości.

Na początku października miałem mieszane uczucia i nie byłem pewien, czy jestem zadowolony z tego, że nadal mamy zajęcia zdalne. Podobnie zresztą, jak studenci. Większość tych młodszych oczekiwała powrotu do nauki stacjonarnej, chociaż zdarzały się wyjątki. Im starsi, tym bardziej cenili sobie to, że przynajmniej część zajęć nadal odbywa się przez internet, a na drugim stopniu spora grupa zrezygnowała wręcz z kontynuowania studiów, gdy dowiedzieli się, że mają dwa razy w tygodniu przyjeżdżać na Wydział. Spora część z tych, którzy jednak nie zrezygnowali, wystąpiła o indywidualną organizację studiów.

Im dalej w las, tym mniejsze mam wątpliwości. Liczba nowych przypadków koronawirusa i zgonów stale rośnie, poczucie zagrożenia wśród części nauczycieli akademickich i braci studenckiej również. Niektórzy z kolei zupełnie się nie przejmują i w najlepsze zachowują się tak, jakby żadnej pandemii nie było. Prowadzi to czasem do mniejszych lub większych konfliktów, od pełnych pretensji spojrzeń po utarczki słowne czy nawet przepychanki (choć tych ostatnich byłem świadkiem tylko w komunikacji publicznej, nie na kampusie).

Część prowadzących – do czego oczywiście mają absolutne prawo zgodnie z obowiązującymi przepisami – bardzo rygorystycznie egzekwuje od studentów stosowanie się do zasad reżimu sanitarnego. Na zajęciach wszyscy są w maseczkach, a w niektórych salach stanowiska są dodatkowo przegrodzone, by odizolować uczestników od siebie. Przechodząc obok sal z przeszklonymi drzwiami obserwuję czasem takie zamaskowane grupy studentów, bywa że w lateksowych rękawiczkach, prowadzących mówiących do nich także w maseczkach na twarzy… I wtedy z ulgą myślę o naszych zajęciach przez internet. My się wszyscy cały czas widzimy, mamy kontakt wzrokowy, ale widzimy też wzajemnie mimikę naszych twarzy, każdy uśmiech, skrzywienie, minę. Słyszymy się wyraźnie (no oprócz Czcibora z pierwszego roku, którego mało kto rozumie, a Czcibor od kilku tygodni nie daje rady poprawić jakości dźwięku ze swego mikrofonu), nie trzeba się domyślać, co ktoś wymamrotał przez maskę. Nie musimy się kłócić ani mieć do siebie żalu o to, kto na ile drobiazgowo stosuje się do ograniczeń sanitarnych. Nie muszę nikogo upominać o to, że nie założył maseczki. Studenci siedzą przed kamerami bez maseczek, a bywa że bez spodni, ale nie jest to w ogóle przedmiotem naszych dyskusji, nikogo nie muszę wyrzucać z sali ani zabraniać mu do niej wstępu. Nie muszę się zastanawiać, co robić ze studentem, który kaszle, kicha czy smarka.

Dziś, w pierwszych dniach listopada 2021 roku, uważam się za szczęśliwca, który nadal ma zajęcia zdalne. Dopóki sytuacja pandemiczna się nie zmieni i zajęcia na kampusie są w oczywisty sposób związane z ograniczeniami, które w istocie ograniczają rzeczywisty kontakt między prowadzącym a studentami i studentami między sobą, mam nadzieję uczyć przez internet.

Gdy na początku pandemii namawiałem koleżanki z pracy, by podczas zajęć online używały ze studentami kamer, użyłem kiedyś w dyskusji z jedną z nich argumentu, że przecież po powrocie na Wydział nie będziemy w klasach nakładać sobie papierowych worków na głowy, tylko będziemy się wzajemnie widzieć. W najczarniejszych snach nie przypuszczałem, że okaże się, że po roku świat stanie tak bardzo do góry nogami, że my na zajęciach przez internet będziemy się widzieć normalnie, a ci sami studenci na niektórych innych zajęciach w salach na Wydziale będą mieli na głowach może nie worki, ale jednak inne przedmioty zasłaniające im twarze i ograniczające ich komfort, albo że będą siedzieć pooddzielani od siebie ściankami z tektury.

Beka z pandemii

Zgodnie z regułą opisaną w serialu South Park, każda tragedia – czy to AIDS, czy 9/11, czy inna – z czasem może się stać przedmiotem żartów. Pandemii koronawirusa nie mamy jeszcze wprawdzie za sobą, a od jej początku – jakby nie liczyć – nie minęło jeszcze 22 i 1/3 roku, są jednak pewne sytuacje z pandemią związane, które nieustannie budzą mój uśmiech.

Na kilku sklepach i punktach usługowych w mojej okolicy można w wejściu przeczytać takie na przykład ogłoszenie. A może ostrzeżenie lub groźbę?

Podejrzewam, że zakład fryzjerski, w którym można zostać ostrzyżonym przez osobę ubraną wyłącznie w maseczkę, cieszyłby się w sumie pewnie popularnością. Ale co do ciastkarni albo sklepu ogólnospożywczego mam już pewne wątpliwości. Ciekawe, że zmiana kolejności pierwszej i drugiej linijki tego ogłoszenia całkowicie zmienia jego sens, a jednak nikt tego od półtora roku nie zauważył i ten nieszczęsny komunikat straszy potencjalnych klientów w wielu miejscach w Bieńczycach. Wcale nie lepszy, a może i nawet bardziej niezręcznie sformułowany, zdarzyło mi się kilkakrotnie dostrzec na drzwiach wejściowych do małych sklepów i do drobnych punktów usługowych.

Gdyby go potraktować dosłownie, sam nie wejdziesz. Musisz kogoś ze sobą wziąć na zakupy albo przynajmniej zaczekać, aż ktoś jeszcze będzie chciał kupić drożdżówkę, kawę na wynos, albo dorobić klucze. Jeszcze gorzej reklamuje się zegarmistrz w pawilonie nieopodal mojego bloku. Do jego punktu wejść w ogóle nie można, chyba że on akurat wyjdzie na chwilę.

Cóż, pozostaje się starać zachować dystans i mieć dobry humor, wbrew wszystkiemu. Dokładnie taki filozoficzny spokój panuje wśród moich studentów, z którymi kolejny, już czwarty semestr uczymy się zdalnie. Panowie z III roku – w trosce o nasze wspólne bezpieczeństwo – podczas zajęć zdalnych prowadzonych w ubiegłym tygodniu za pośrednictwem Microsoft Teams mierzyli sobie wzajemnie temperaturę.

Ten wpis, wbrew pozorom, nie szydzi z pandemii COVID-19 ani nie propaguje poglądów sprzecznych ze współczesną nauką. Autor jest zaszczepiony, znał także osobiście osoby, które ciężko przeszły zakażenie albo zmarły z powodu koronawirusa. W każdej sytuacji warto nie ulec szaleństwu, zachować dystans, starać się mieć dobry humor i dbać o komfort psychiczny swój i innych ludzi.

Zajęcia z orbity

Nasze ostatnie stacjonarne, tradycyjne (w przeciwieństwie do zdalnych) zajęcia na Wydziale odbyliśmy rok temu, 11 marca. Rano wszystko było jeszcze normalnie, chociaż widmo koronawirusa krążyło już nad Krakowem, a do Szpitala Żeromskiego trafił już „pacjent zero”. Podczas zajęć o 11:00 dotarła do nas wiadomość o godzinach rektorskich i zawieszeniu zajęć, na 14:30 przyszła już tylko garstka studentów, na których czekała wielka siatka pięknych czerwonych jabłek. Zjedliśmy te jabłka – umywszy je uprzednio w ciepłej wodzie – i posiedzieliśmy chwilę przy sześciu ławkach zestawionych razem w jeden wielki stół, co pozwalało zachować dystans społeczny (choć to pojęcie chyba wówczas jeszcze nie funkcjonowało).

Gdy we wrześniu zajrzałem przez oszklone drzwi sali A209 i zobaczyłem, że te nieszczęsne ławki nadal stoją połączone tak, jak je zostawiliśmy 11 marca, zrobiło mi się bardzo smutno. Zrozumiałem, jak nieubłaganie wszystko się zatrzymało i jak naiwny byłem na przełomie czerwca i lipca, gdy wydawało mi się, że te niespełna cztery miesiące pracy zdalnej w semestrze letnim to rozdział zamknięty i że nie będzie już kontynuacji. Tymczasem nie dość, że w październiku zasiedliśmy znowu przed ekranami komputerów zamiast przed tablicą, to teraz planujemy już kolejny semestr letni i założenie jest takie, że nadal będziemy pracować zdalnie. Moi studenci z piątego roku, którzy studia drugiego stopnia zaczęli na dwa tygodnie przed lockdownem, do końca studiów magisterskich będą się uczyli przez internet. 11 marca, gdy będziemy obchodzić rocznicę zawieszenia zajęć stacjonarnych, przypuszczalnie daleko jeszcze będzie do powrotu do stanu sprzed pandemii, o ile kiedykolwiek to jeszcze nastąpi.

Pod koniec poprzedniego semestru z ulgą kończyłem te zdalne zajęcia i pocieszałem się, że nie było najgorzej. Zaczęliśmy się od razu z większością grup spotykać synchronicznie, na początku na Skype, potem na Google Meet, a potem już – i do tej pory nieprzerwanie – na Microsoft Teams, gdy władze uczelni wyposażyły nas w to narzędzie. Dwie grupy były trochę oporne, ale po grupowej wideorozmowie na Snapchat’cie w jakiś poniedziałkowy poranek przekonali się i od tamtej pory przeszli transformację nie do poznania – z istot pragnących tylko rozwiązywać quizy na Moodlu w prawdziwe gwiazdy ekranu, które przed kamerą i mikrofonem czują się zupełnie naturalnie, by nie powiedzieć, że aż nadto swobodnie.

Pamiętam, że miałem wtedy ochotę w czerwcu podzielić się na blogu kilkoma tapetami, których w poprzednim semestrze używałem często jako tła podczas naszych spotkań. Wydawało mi się, że to będzie dobry sposób na pożegnanie się z nauką zdalną, która – wbrew mojemu naiwnemu optymizmowi – zdecydowała się jednak z nami pozostać na dłużej. Od tamtej pory nieustannie doskonalimy wszyscy nasz warsztat (tak nauczyciele akademiccy, jak i studenci), developerzy rozwijają narzędzia (np. Microsoft Teams wzorem Zooma wprowadził wreszcie ostatnio tzw. breakout roomy, choć dzięki pomysłowości koleżanek od jakiegoś czasu stosowaliśmy już pewne prowizoryczne obejście, które umożliwiało nam i tak dzielenie grup na podzespoły). W miarę tych postępów zaczynamy dostrzegać pozytywne aspekty uczenia online, a nawet dochodzimy do wniosku, że pewne rzeczy zawsze należy już załatwiać przez internet.

Od jakiegoś czasu zachęcam moich kolegów i koleżanki, nie tylko na uczelni, do korzystania podczas zajęć ze studentami i uczniami z kamer. Moim zdaniem nie tylko ułatwia to komunikację, ale przede wszystkim sprawia, że doświadczenie nauki przez internet staje się odrobinę bliższe temu, co znamy z klasy. Ta pogłębiona forma kontaktu wydaje mi się także stanowić swego rodzaju remedium na apatię i depresję, na którą wielu z nas narzeka. Z niektórymi kontrargumentami nie sposób dyskutować, bo jeśli na przykład nauczyciel twierdzi, że rozumie uczniów, którzy nie chcą włączać kamer, bo są brzydcy i pryszczaci, to po pandemii powinien im konsekwentnie pozwolić siedzieć w klasie z workami na głowach, a ich kompetencje społeczne zdaniem takiego nauczyciela niewarte są zapewne tego, by im poświęcać uwagę.

Ze zdziwieniem natomiast spotykam się z argumentami o tym, że nie każdy chce pokazywać wnętrze swojego domu, bo niektórzy mieszkają skromnie, może nawet biednie, a w skrajnych przypadkach możliwe nawet, że się wstydzą swoich warunków mieszkaniowych. Jakkolwiek trudno nie przyznać racji, że takie przypadki są możliwe, to nauczyciel formułujący takie argumenty sprawia wrażenie, jakby nie wiedział, że prawie każda platforma używana obecnie do komunikacji zdalnej i do uczenia online obsługuje co najmniej funkcję rozmycia tła, dzięki której widzimy wyraźnie jedynie osobę siedzącą przed kamerą, a jej otoczenie i to, co się za nią znajduje, jest nieostre i nie do rozpoznania. Najpopularniejsze platformy (wszystkie, które wymieniłem dotąd w tym wpisie) obsługują także możliwość ustawienia spersonalizowanego tła, które całkowicie zastąpi obraz z kamery, a wszystko to bez żadnego specjalistycznego sprzętu w rodzaju greenscreena czy oświetlenia. Ostatnio na przykład chodzę na zajęcia z takiej oto ekskluzywnie urządzonej celi w Alcatraz:

bunkier

Dzięki tej funkcji zdarzyło mi się już wielokrotnie uczyć i z chatki Hobbita, i z wszystkich common roomów Hogwartsu, z klasy profesora Snape’a, z pokładu statku Enterprise ze Star Treka, z pokładu ISS (Międzynarodowej Stacji Kosmicznej). W czerwcu poszedłem na angielski z obecnym drugim rokiem informatyki stosowanej z tapetą przedstawiającą wnętrze sklepu Olivandra z różdżkami na ulicy Pokątnej i pod koniec zajęć wielu studentów też ustawiło sobie podobne tapety, czyli poniekąd wszyscy byliśmy w tym sklepie. Tyle, że każdy miał inne zdjęcie, jakbyśmy siedzieli naprawdę w różnych zakątkach sklepu. Cudowna iluzja, że naprawdę jesteśmy razem, chociaż przez internet. Funkcja spersonalizowanego tła nie działa rzeczywiście przeważnie na urządzeniach mobilnych czy w przeglądarce internetowej, ale rozmycie tła jest już w tej chwili powszechnie dostępne. W Google Meet do niedawna trzeba było używać wtyczek, w tej chwili funkcja działa już na każdym systemie operacyjnym, ale tylko w przeglądarce Google Chrome.

enterprise-d-bridge-wallpaper-700x459

Z moich doświadczeń wynika, że większość studentów nie krępuje się zupełnie warunkami mieszkaniowymi ani porządkiem lub jego brakiem w pokoju, z którego łączą się na zajęcia (chyba zresztą o tym napiszę w oddzielnym wpisie). Jeśli wrzucają spersonalizowane tapety, to robią to raczej dla beki, na przykład gdy tapeta przedstawia wnętrze Pantografu (kawiarenki w tramwaju stojącym na terenie naszego Wydziału) albo jakiegoś innego miejsca na uczelni. Bywa, że dają wyraz swoim przekonaniom politycznym lub obyczajowym (zwłaszcza w dobie Strajku Kobiet stało się to dość częste, a władze uczelni poinstruowały nas nawet, by ignorować tego rodzaju demonstracje poglądów, dopóki nie stoją one w sprzeczności z obowiązującym prawem) albo dają upust zainteresowaniom (np. tapety z grafiką z gier komputerowych, wnętrza salonów samochodowych albo z Gry o Tron).

hobbyton

Natomiast moja ulubiona tapeta poniżej, udałem się z nią w tle kiedyś na egzamin doktorski nawet. W telewizji wszyscy teraz się pokazują na tle swoich biblioteczek, żeby pokazać, ile mają książek. No to ja też, nie będę gorszy.

release_1_room_of_requirement__1_

Na zawsze zdalnie

Dopiero co pisałem o zaletach nauczania zdalnego i o tym, że po powrocie na kampus pewnych rzeczy będzie mi brakowało. Dziś chciałbym dać przykład czegoś, co już na zawsze powinno pozostać na uczelni zdalne, a w każdym razie – powinna być taka opcja dla zainteresowanych.

Dzisiaj odbyliśmy egzamin doktorski z języka angielskiego z kandydatem, który był podczas egzaminu w Warszawie, gdzie mieszka i pracuje (aczkolwiek sporo czasu – z uwagi na obowiązki zawodowe – spędza także w Niemczech). Jednocześnie ja i reszta komisji byliśmy na Politechnice Częstochowskiej, Politechnice Krakowskiej, w Krakowie, Nowej Hucie i na wsi pod Krakowem. Gdyby nie pandemia, musielibyśmy wszyscy razem spotkać się w jednym pomieszczeniu na około pół godziny. W tym konkretnym przypadku ludzie z trzech różnych województw – mazowieckiego, śląskiego i małopolskiego – musieliby się umówić i spotkać w Czyżynach.

Naukowcy związani z naszym Wydziałem rozsiani są na codzień na wielu kontynentach, co najmniej od Kalifornii po Chiny. Odkąd zmagamy się z pandemią COVID-19, egzaminy doktorskie z języka angielskiego zdarzyło mi się prowadzić z doktorantami łączącymi się z różnych krajów, a nawet kontynentów. Zastanawiam się, czy na egzamin z języka angielskiego naprawdę ludzie muszą przyjeżdżać na Politechnikę Krakowską, jak to było przed pandemią, czy też może jednak możemy zacząć korzystać z możliwości technologicznych, jakie są teraz udziałem każdego studenta i każdego nauczyciela akademickiego, a o których ludzie renesansu czy oświecenia nie mogli nawet marzyć, bo wykraczało to poza ich możliwości pojmowania?

To było – moim zdaniem – pytanie retoryczne.

Zajęcia w czasie zarazy

Nagraliśmy wprawdzie nasze ostatnie zdalne* zajęcia w grupie 41K9, na drugim stopniu informatyki stosowanej, na których Krzysztof przedstawił prezentację na temat digital twin, ale nie będziemy tego nagrania może rozpowszechniać. Natomiast – co by nie mówić – nie było najgorzej. Frekwencja była przyzwoita, część osób regularnie się odzywała, zadawali pytania i odpowiadali sobie na nie, uzupełniali wzajemnie stan swojej wiedzy. Nie powiem, żebym rozumiał wszystko, o czym mówili (nie żeby źle mówili po angielsku, ale tematyka przerastała mnie nieco intelektualnie). Nie mniej nasze zajęcia wypadły chyba nieco lepiej, niż te, które podesłała nam właśnie dla rozweselenia koleżanka z pracy. Warto swoją drogą obejrzeć, nie tylko dla poprawy nastroju, ale także w ramach gimnastyki językowej.

*gwoli wyjaśnienia dla potomności, jeśli ludzkość przeżyje, w związku z pandemią koronawirusa od dwóch tygodni zajęcia na uczelni odbywają się przez internet

Nauczyciel za dużo widzi

W sobotę w samo południe, na ruchliwym deptaku ulicy Karmelickiej pomiędzy śpieszącymi w różnych kierunkach ludźmi, w cieniu przejeżdżającego tramwaju, tuż przed siedzibą dużego niemieckiego banku, bez najmniejszej żenady obsikuje pień drzewa młody mężczyzna. Trudno powiedzieć, czy poza mną ktokolwiek to zauważył. Na ławeczce obok starszy pan czyta gazetę, z drugiej strony drzewka dwie starsze panie pochylając się nad wózkiem dziecięcym poprawiają dziecku poduszkę. W promieniu kilkunastu metrów od sikającego mężczyzny jest przynajmniej dwadzieścia bardzo zajętych sobą osób.
Mężczyzna kończy sikać, bez najmniejszego pośpiechu czy zakłopotania zapina rozporek, podnosi z ziemi jakieś torby i wolnym krokiem oddala się w kierunku Alej.
Z pobieżnej, poczynionej w ułamku sekundy obserwacji otoczenia wnioskuję, że poza mną nikt nie zwrócił najmniejszej uwagi na to, co się dzieje. I tak się właśnie zastanawiam, czy to nie jakieś skrzywienie zawodowe, jakaś belferska perwersja, widzieć kogoś czy coś nawet wtedy, gdy nikt inny tego nie zauważa i nikogo to nie interesuje.
Daleki jestem od pochwalania zwyczaju publicznego oddawania moczu. Ale czy ten mężczyzna sikał w centrum miasta w środku dnia dlatego właśnie, że jego wychowawca w szkole podstawowej nie zwracał mu uwagi, by należycie się zachowywać? Czy jeśli nagle przestaniemy zwracać naszym uczniom uwagę, by nie ciągnęli się za warkoczyki, nie opluwali się wzajemnie, nie bili się i tym podobne, wszyscy oni wyrosną na takich sikających na Karmelickiej żuli (nawiasem mówiąc, pan wyglądał bardzo elegancko)?
Mamy poczucie pedagogicznej misji i wydaje nam się, że od nas i wyłącznie od nas zależy, jaki człowiek za lat dwadzieścia czy trzydzieści stać będzie na przystanku na ulicy Karmelickiej. Niesamowicie wyolbrzymiamy swoją rolę i wydaje nam się, że od nas wszystko zależy.
Nie doceniamy zwykle innych ludzi, a jeśli nawet, to zwykle nie za życia. Nie potrafimy dostrzec w ludziach ich wewnętrznego pokładu dobra, ich wewnętrznego pragnienia do dokonania wyboru między tym, co godne potępienia, a tym, co godne pochwały. Wielu nauczycielom wydaje się, że jeśli nie da się po łapach komuś, kto ma brud za paznokciami, to tego brudu nigdy nie wyczyści. Że jeśli komuś da się wolną rękę, to na pewno zabłądzi i zejdzie na manowce. A przecież to są ludzie, jak i my, i zgodnie z definicją bycia człowiekiem oni sami muszą dokonywać wyborów.
Swego czasu poseł będącej u władzy w Polsce partii, która w dodatku miała swojego ministra edukacji, lansował w parlamencie ideę przywrócenia w szkołach kar cielesnych, a cała jego partia pragnęła uzależnić promocję do następnej klasy od oceny z zachowania (i odniosła w tym pewien, w rzeczywistości ograniczony czynnikami naborowo – subwencyjnymi, sukces). Życzyłbym panu (byłemu) posłowi, by przyszedł kiedyś do mnie na lekcję w technikum mechanicznym i spróbował wymierzyć karę cielesną któremuś z uczniów. Dostałby krótko mówiąc i prosto z mostu wpierdol i prawdę mówiąc nic więcej się moim zdaniem nie należy osobie, która – nie będąc w stanie na niczym innym oprzeć swojego autorytetu – buduje go na kiju.
Kraków to piękne miasto, które kocham naprawdę. To miasto, w którym afisze reklamujące premierę filmu sensacyjnego demaskującego ciemne karty historii Kościoła (Kod Da Vinci) patrzyły w oczy plakatów witających papieża Benedykta XVI podczas jego wizyty w siedzibie biskupstwa poprzednika. To miasto, w którym doświadczony tragedią osobistą ksiądz Ormianin porzuca wszelkie chrześcijańskie wartości i organizuje nagonkę na współbraci oskarżając ich o współpracę ze służbą bezpieczeństwa, wbrew papieskim homiliom zapominając o specyfice czasów, w których żyli ludzie starsi od niego i mądrzejsi, ludzie bez których wysiłków niejednokrotnie nie byłby w stanie dzisiaj organizować swoich konferencji prasowych. To miasto, w którym można sikać w samo południe na ruchliwej ulicy i nikt tego nie zauważy. To miasto, w którym można być kibicem Wisły lub Cracovii, ale można się spotkać razem na modlitwie o duszę odchodzącego starca, wielkiego człowieka, którego i tak się nie szanuje.
Kraków to miasto, w którym się dokonuje wyborów. W którym się jest człowiekiem. I jako takie, bardzo mi to miasto odpowiada. Nie urodziłem się tutaj, ale czuję się tutaj jak u siebie w domu.

Ten wpis to odgrzewany kotlet z 2006 roku.

Angielski komputerowy

Tradycyjnie, jak prawie co roku, udostępniamy kolejną odłonę naszej kultowej bazy słownictwa, stworzonej przed laty przez Wojciecha Ciępkę jako baza Supermemo. Baza ze słownictwem komputerowym, internetowym i programistycznym przeszła od tamtej pory prawdziwą metamorfozę, została udostępniona jako kurs na innych niż Supermemo platformach, poprawiona i rozbudowana.

W tym roku wyjątkowy wkład w rozwój bazy włożyły studentki drugiego roku informatyki stosowanej na Wydziale Mechanicznym Politechniki Krakowskiej, Aleksandra Jarczyk i Aleksandra Ogiela, które dodały polskie tłumaczenia do wszystkich haseł bazy. W ten sposób każde pojęcie jest teraz zdefiniowane po angielsku, ale także przetłumaczone.

Angielsko – angielska baza słownictwa komputerowego z polskimi tłumaczeniami pojęć jest obecnie dostępna w formie: